تاثیر ترکیبات مختلف محیط کشت بر باززایی گردوی ایرانی

چکیده گردوی ایرانی (juglans regia) از گونه های مهم تجارتی و صنعتی جنس گردو محسوب می شود که از چوب آن در صنایع چوب، روکش سازی، ا سلحه و مبل سازی و از میوه و روغن آن به عنوان خشکبار و نیز رنگرزی استفاده می شود. نحوه ی معمول تکثیر این گونه از طریق بذر و پیوند است، ریزازدیادی گردو برای صنعت تولید موثر گیاهان هنوز موضوع تحقیق می باشد. سرعت تکثیر و ریشه دهی پایین، وجود ترکیبات فنولیک و آلودگی باکتریایی درونی فاکتورهای اصلی محدود کننده دست یافتن به پروتوکل تکثیر گردو به صورت تجاری می باشد. در این تحقیق سطوح مختلف محلول نانوسیلور (0، 75، 100 و 125 پی پی ام) جهت ضدعفونی ریزنمونه های دو رقم "چندلر"، "هارتلی" و یک ژنوتیپ ایرانی ""z60 مورد بررسی قرار گرفت. بدین منظور 20 روز پس از ضدعفونی شاخص های درصد آلودگی قارچی، درصد آلودگی باکتریایی و درصد زنده مانی ریزنمونه اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که تیمار 100 پی پی ام نانوسیلور و ژنوتیپ ""z60بهترین تیمارها برای کنترل آلودگی ها و بالاترین درصد زنده مانی ریزنمونه را به همراه داشتند. در مرحله پرآوری گیاهچه ها از چهار سطح هورمون بنزیل آمینو پورین (bap )، ( 0، 5/0، 1 و 5/1 میلی گرم در لیتر) به همراه 01/0 میلی گرم در لیتر ایندول 3- بوتریک اسید ( iba) در 3 تکرار برای ارقام ذکر شده در بالا استفاده شد. صفات مورد بررسی در این مرحله طول شاخه، تعداد شاخه، تعداد برگ و قطر کالوس بود. طبق نتایج بدست آمده غلظت 5/1 میلی گرم در لیتر بنزیل آمینو پورین ( bap) و رقم چندلر با بیشترین طول شاخه، تعداد شاخه، تعداد برگ بهترین تیمارها بودند.از نظر صفت قطر کالوس غلظت 1 میلی گرم در لیتر بنزیل آمینو پورین ( bap) برای ژنوتیپ ""z60 بهترین نتیجه را نشان داد. استفاده از سه غلظت هورمون ایندول 3- بوتریک اسید( iba)، (0، 3 و 4 میلی گرم در لیتر) در 3 تکرار برای ریشه زایی ارقام مذکور مورد بررسی قرار گرفت. نتایج مربوطه نشان داد که رقم چندلر با میانگین 33/33 درصد ریشه زایی، میانگین 53/1 ریشه در هر ریزنمونه در غلظت 3 میلی گرم در لیتر ایندول 3- بوتریک اسید ( iba) بهترین تیمار بود. کلمات کلیدی: گردوی ایرانی، چندلر، هارتلی، ژنوتیپ z60، نانوسیلور، پرآوری، ریشه زایی